Өчигдөрийн эмгэнэлт байдлыг хараад танд ямар сэтгэгдэл төрж байв? Баяр бахдал уу эсвэл үзэн ядалт, хорсол занал уу аль эсвэл бүүр цөхрөнгөө барж өрөвдөж, харуусаж байв уу...
Миний хувьд Ардчилалыг биш Ардчилсан намыг үнэхээр үзэн ядсан. Ийм хүмүүсээр удирдуулсан ардчилал манай улсад яаж ч хөгжих вэ дээ.
Өчигдөрийн үйл явдал тэртээ 18 жилийн өмнө ард түмний цусыг буцалгаж, цөсийг хөөргөж гарч ирсэн Ардчилал хэмээх тэр гайхамшигт нийгмийг бидэнд авчирсан цаг мөчийг юу ч үгүй устгаж хаялаа. Үгүй гэж хэлэх гэж байна уу. Зөв хэмээн зөрүүдлэх гэж байна уу.... би бодлоо хуваалцъя. Болно биз дээ.
Ардчилал бидэнд юу өгөв. Магад өнөөдрийн бидний эдлэж байгаа эрх, эдлэж хэрэглэж байгаа орчин үеийн хувцас хунар, эд хэрэглэл, хоол хүнс.... сонсох дуу хөгжим... гээд л олон зүйлийг хэлэх байх. Өө бас хэвлэлийн эрх чөлөө...дур зоргоороо авирлах эрх чөлөө, амнаас нь дураараа гарах элдэв хараалын үг хэллэг, хэнд ч хамаагүй гар хүрдэг хүчирхийлэгч үйлдэлийг бас орхигдуулаагүй юм байна.
Гэвч... ЭРХЭЭ ЭДЛЭХДЭЭ ҮҮРГЭЭ ДАВХАР БЕЛҮҮЛДЭГ гэдэг ухамсарыг үнэндээ юу ч суулгаагүй юм байна. ТЭМЦЛИЙГ ХҮЧЭЭР БУС ЭВЭЭР ШИЙДДЭГ гэдэг ухааныг огтхон ч амсуулаагүй юм байна.
Өөрийгөө хэн гэдгийг ч бүрэн ухаараагүй, амьдралдаа огт сонгууль өгч үзээгүй, эсвэл анх удаагаа сонгууль өгч байгаа алдрайхан жаахан хүүхдүүд, борвиныхоо баасыг арилгаж чадахгүй, эцэг эхээ ч олигтойхон хайрлаж чаддаггуй ухамсар дутуу, ухвар мөчид залуучуудыг турхирчихаад ард нь сууж байгаа тэр эрхмүүд бидэнд ардчилал гэдгийг заасан гэж бодхоор ой минь гутаж, дур минь тасармаар....
Тэр их гал тавьж МАХН-ын байр, Соёлын төв өргөө, Хүүхдийн номыын сан, Дуурийн театр, Хас банкны байрыг шатааж, эвдэлж, сүйтгэсэнээрээ та нар МАХН-ыг хохироож байгаа юм уу... арай алсыг харж, холыг сэтгэж болсонгүй л юм байх даа. Тэр байранд түрээсээ төлж үйл ажиллагаагаа явуулдаг бидэнтэй л адил жирийн иргэд, аж ахуйн нэгжүүд, ОУБайгууллагууд яах болж байнаа... Уран зургийн галларейд байгаа ахин давтагдашгүй тэр олон уран гартнуудын бүтээл яах вэ.... өч төчнөөн мянган хүүхэд багачуулд зориулсан, он цагийн түүх, хуучны тэр ном бичмэлүүд хаачив... замын хажууд зогсоолд тавьсан жир иргэдийн унаа тэрэг, олон мянган цагдаагийн биеийн гэмтэл, амь насаа алдсан иргэд, эд хөрөнгөөрөө хохирсон ард иргэд.... хэн тэднийг хохирлыг барагдуулах вэ....Батзандан уу... Магнай юу... Элдэгбэрж эсвэл Жаргалсайхан уу.... Өгөр толгой царайлсан өөдгүй тэр амьтад жагсаалд оролцсон өөрийн толгойгүй хүмүүсийнхээ дунд байсан юм уу... Цагаан хоолойгоор өгөршсөн биеээ далдалж, утсан улаан амиа хоохойлж турхираад л сууж байснаас тэд өөрсдөө гар бие оролцсон юм уу.... харсан уу тэднийг, үзсэн үү та ....
Үнэндээ уур минь хүрч, ухаан минь чичирч, гар салгалаад бичих гэтэл сэтгэл төвдөхгүй байна. Өнөөдөр улс эх орныхоо ард түмнийг ингэж доромжилж, уландаа гишгичихээд БИ ЭХ ОРОНЧ СЭТГЭЛГЭЭТЭЙ, ҮНЭНЧ ШУДРАГА, АРДЧИЛСАН ХҮН гэж хэлэх эрх дээр дурьдсан тэнэг толгойнуудын хэнд ч байхгүй.
.... Өчигдөрийн хувьд би МАХН-ын дарга, МУ-ын Ерөнхий сайд С. Баярыг үнэхээр биширсэн. АН-ын тэнэг толгойнуудын хэлсэнээр тэр хүн хор найруулсан байж болно. Хуйвалдаан байгуулсан байж болно. Гэхдээ тэр хүнээс гарч байгаа шиг уужим сэтгэл, ухаалаг тэвчээр та бүхнээс гарах уу... гаргаж чадах уу даа... аа мэдэхгүй. Надаас лав гарахгүй юм билээ. МАХН хэмээх нэгэн том өрхийн тэргүүн, өөрийн гэрээ шатаалгаж байгааг харах үнэхээр элэг эмтлэм. Улс төрийн нам бус өрх айл гэж бодход... та өөрийн гэрээ шатааж байхыг хараад тийм тэвчээр гаргаж чадах уу.... Аа гэхдээ тийм тэвчээр гаргасанаараа ухаантай, ухамсартай, жагсаалд оролцсон өөрийн ухаангүй тэнэг толгойнуудаас түм илүү, эгэл жирийн ард түмэн дундаа илүү их хүндлэл, бишрэлийг төрүүлж чадсан гэдэгт би бүр илүү итгэлтэй байна. хэрэв тэр АН, Батзандан, Элбэгдорж, Магнай, Жаргалсайхан нар шиг авирлаж, юу юугүй цэрэг зэвсгийн хүчээр энэ бослогыг дарсан бол яах байсан бол.... тэр чадах л байсан. Гэвч тэр тэгээгүй шүү. Хэнийг ч хохироож, хэнийг ч амь насыг нь үрэхийг хүсээгүй. Эв журмаар, эвийн аргаар шийдвэрлэх гэж хүссэн. Хэний төлөө вэ. Зөвхөн өөрийнхөө төлөө юу...
Би насан хэвийж байгаа эцгийгээ хараад өрөвдөж суулаа. Насаараа намын гишүүн байсан энэ хүн.... бүх үйл хэргийг нь дэмжиж, хувалдаанд нь оролцож, хорыг нь найруулалцаж яваагүй л хүн дээ миний аав. Төрдөө итгэж, төрдөө залбирч явбал, хүн өөрөө үйл хэргээрээ ариун, зөв санаатай явбал амьдралд аяндаа бүтэхгүй зүйл байхгүй болно гэсэн чин санаатай л хүн... Биднийг ч ийм хүмүүжлээр хүмүүжүүлсэн хүн гэж боддог юм би. Телевизээр гарах дүрсийг хараад нүдэнд нь нулимс цийлэгнэж, гар нь үл мэдэг чичэрхийлж, үг дугарч чадахгүй толгой сэгсэрч суугаа аавыгаа хараад энэ хүнийг ингэж байх ямар хэрэг байнаа, муу юм болохвй дээ гэж дотроо битүүхэн түгшүүртэй үдшийг өнгөрөөлөө...
Би үнэндээ хэлэх гэсэн санаагаа бүгдийг бичиж чадахгүй юм байна. Яагаад ч юм 18 жилийн тэртээ, тэнэг толгой Элбэгдоржтой нийлж ардчилалыг эх орондоо авчиралцаж байсан, өчигдөрийн үйл хэргийн эсрэг саналтай байсан, Ардчилсан намыг дэмжигч бус, Жинхэнэ Ардпчилалыг дэмжиж байсан тэр олон зуун хүний сэтгэл зүрх, итгэл найдвар, хичээл зүтгэлд харамсах сэтгэл төрж байна. Тэд өнөөдрийн ийм бузар булай, бусармаг, хүчирхийлэлтэй, увайгүй ардчилалыг авчирахаар нойр хоолгүй зүтгэж байсан гэж үү. Үндсэндээ энэ бол АРДЧИЛАЛ БИШ МОНГОЛЫН АРДЧИЛСАН НАМЫГ УХВАР МӨЧИД ҮЗЭЛ БОДОЛ.... АРДЧИЛСАН НАМЫГ ДАЛБААН ДОР НАМИРСАН ИРГЭНИЙ ЭВСЭЛ ХӨДӨЛГӨӨНИЙ ӨЧҮҮХЭН ҮЗЭЛД САНАА, ҮЙЛ ХЭРГИЙН УРШИГ.
Би Монголын Ардчилсан намыг бус жинхэнэ утгаараа хөгжих ёстой Ардчилсан үзлийг дэмждэг. Гэвч өнөөдөр, сонгуульд Ардчилсан намын, Иргэндийн эвсэл холбоодын ийм увайгүй, хүн чанаргүй, ичих нүүргүй юмнууд /хүн гэж хэлэхэд хэцүү асангдав/ ялаад гараад ирсэн бол.... Ёстой л хаана амьдрах ёстойгоо мэдэхгүй болох байж. МАХН ялсан ч болж.....
Одоо яах уу.... Өглөө та ажилдаа ирэх гэж бусад өдрүүдээс илүү их цаг хугацаа зарж, илүү их эд эсээ үрэгдүүлж, хотынхоо гол цэгт орших үзэмж төгөлдөр барилга байшингийн туурийг хараад ямар байна даа. Ийм ардчилалыг бид хүлээж байсан юм уу. . Ийм их гарз хохирлыг амсах ёстой юм уу....
АРД ТҮМЭН МИНЬ АРДЧИЛАЛЫГ ХҮСЭЭД БАЙГАА БОЛ ЖИНХЭНЭ УТГААР НЬ ЭРХ ҮҮРЭГТЭЙ НЬ ХЭРЭГЖҮҮЛЬЕ ДЭЭ. ХҮНЛЭГ ЭНЭРЭНГҮЙ, АРДЧИЛСАН НИЙГЭМТЭЙ УЛС ЭХ ОРОНД ХҮН ШИГ АМЬДАРЦГААЯ Л ДАА. МОНГОЛЫН АРДЧИЛСАН НАМЫН БАРИМТАЛДАГ УВАЙГҮЙ ҮЗЭЛД БОДЛООР ӨӨРИЙГӨӨ ХҮЛЖ, ХҮН БИШ АМЬТАН БОЛЖ ХУВИРАХ ХЭРЭГ БАЙНА УУ ДАА. ХҮН ХҮНЭЭРЭЭ БАЙЖ, ХН ШИГ АМЬДРАХ Л БИДНИЙ ЧИН ЗОРИЛГО БИШ ГЭЖ ҮҮ....
Сэтгэл үнэндээ өвдөж байна... иш ийм хүмүүсийг төрийн толгойд гаргах гэж зүтгэх хэрэг байсан ч юм уу даа....
No comments:
Post a Comment